به گزارش گروه اجتماعی مشرق، پنجاه هزار تومان می‌دهی، آینده و گذشته را برایت بازگو می‌کنند که هیچ، درمان سرطان، وصال عاشقان و حل مشکلات را نیز برای آدمی انجام می‌دهند. محبت در دل شوهر می‌کارند، برای دختران جوان شوهر و برای پسران بیکار، کار پیدا می‌کنند. در بساطشان برای هر مشکلی تعویذی دارند اما جالب اینکه خود غرق مشکلاتند و تعویذشان برای خود آن‌ها کارساز نیست.
زمانی در کنار خیابان می‌نشستند، یا اتاقکی در خانه‌شان داشتند، حال با پیشرفت تکنولوژی تلفنی و اینترنتی اقدام به فالگیری می‌کنند، بعضی‌هایشان فرصت را از دست نمی‌دهند و حتی از اپلیکیشن های موبایلی برای کسب و کار خود استفاده می‌کنند.
گرایش ایرانیان به سمت خرافات و فالگیری و رمالی روز به روز بیشتر می‌شود، بی سواد و تحصیل کرده، برای فالگیری از همدیگر سبقت می‌گیرند.
دختر جوان گوشی را بر می‌دارد، آن طرف گوشی نیز زنی است، دختر می‌گوید: پسر جوانی به من علاقمند است و اکنون با هم ارتباط داریم آیا بگذارم به خواستگاری‌ام بیاید؟ زن جوان که با فال چای می‌خواهد آینده دختر را بگوید بعد از کمی مکث که نشان دهنده سر کشیدن چای است می‌گوید: پسر خوبی است، عاشق توست ولی فردا نمی‌تواند زندگی راحتی برایت فراهم کند، کمی صبر کن و نگذار پسر عاشق با خانواده‌ات صحبت کند و فعلاً رابطه دوستانه‌تان را ادامه دهید.
این‌گونه است که خانم فالگیر زندگی دو نفر را به سمت دیگری خارج از قاعده شرعی و عرفی آن هدایت می‌کند، پولش را قبل از تماس برایش انتقال داده بود. این یک داستان نبود، ماجرای واقعی بود که مشابه آن هر روز در گوشه و کنار این سرزمین اتفاق می‌افتد. تلخی ماجرا اینجاست که دختر قصه ما کارشناسی ارشد دارد، بیش از یک و نیم دهه در مدارس و دانشگاه‌ها و کانون خانواده تعلیم و تربیت شده، آخر سر زندگی و آینده خود را با خرافات به مسیر نامعلومی بکشاند.
رمال‌ها و فالگیرها از لحاظ روانشناسی زرنگ هستند، می‌دانند چه چیزی را کی بگویند و در برابر واکنش‌ها چطور عمل کنند که طرف سرخورده نشود و راه پیشگویی‌شان را نبندد. چرا که یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیتشان این است که از لابه لای حرف‌های انسان و از ری اکشن‌هایش، چیزهایی که می‌خواهند بگویند را در بیاورند.
سعی می‌کند از چیزهای کلی بگوید و همین کلی گویی باعث می‌شود کسی که برایش فال می‌گیرند و اعتقاد هم دارد، در ذهنش بگردد و تعمیمش بدهد به کسی یا چیزی. آینده ای که حدس می‌زند چیز خارق‌العاده ای نیست.
نگاهی به چرخه فالگیری که بیاندازیم متوجه می‌شویم که با وجود تلاش‌های بسیار برای حذف این پدیده باز هم شاهد گسترش آن در میان اقشاری از مردم جامعه هستیم؛ مردمانی که در ابتدا به دلیل باورهای غلط و کم آگاهی به سمت فال رفته بودند اما حالا با قشر تحصیل کرده‌ای روبرو هستیم که به دلیل ناآگاهی و کمی هم با رضایت قلبی به این سمت گرایش پیدا می‌کنند و نه تنها بی‌سواد نیستند بلکه از سواد لازم برای استفاده از اینترنت برخوردار هستند و نمی‌توان به آن‌ها بی‌سواد گفت.
وزارت بهداشت اعلام کرده است ۱۰ درصد جمعیت کشور طی یک سال نزد افراد غیرمتخصص و بی‌صلاحیت مانند دعانویس، رمال و... رفته‌اند. آمارها نشان می‌دهد در تحقیقی که توسط دانشکده مدیریت و علوم اجتماعی تهران شمال در مورد سطح گرایش دختران دانشجو به خرافات انجام شده، مشخص شده است ۶۸ درصد از دختران در فاصله سنی ۱۸ تا ۲۶ سال دست‌کم یک‌بار به فالگیر مراجعه کرده‌اند،۵۰ درصد نیز چند بار مراجعه کرده‌اند و ۸۳ درصد از دانشجویان حرف‌های فالگیران را تصدیق کرده و با اعتقاد به سراغ آن‌ها رفته‌اند.
در یکی از پژوهش‌های صورت گرفته با بررسی جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال مشاهده شده است ۱۰ درصد جمعیت کشور در طول یک سال گذشته به دعانویس، رمال، و... رجوع کرده‌اند. در این مطالعه ملی سه هزار روان‌شناس در سطح استان‌ها و شهرستان‌های کشور مشارکت داشته‌اند و هشت هزار نفر مورد بررسی قرار گرفته‌اند. این آمار به وضوح نشان می‌دهد بیش از هفت و نیم میلیون نفر ایرانی در آن سال به جادوگران کوپنی مراجعه کرده‌اند که سه چهارم آن‌ها یعنی بیش از پنج میلیون نفرشان، تحصیل‌کرده هستند. (آرمان، ۲۴ فرودین ۹۳)
آمارها نشان می‌دهد برخی فالگیرها مشتریان دائمی و حتی بین چهار تا شش میلیون تومان، درآمد ثابت ماهانه دارند. در حال حاضر طبق اعلام سایت مرکز آمار جمعیت کشور حدود ۷۷ میلیون و ۷۵۰ هزار و ۶۶۹ میلیون نفر است. طبق اعلام پژوهش صورت گرفته، هفت میلیون و ۷۵۰ هزار نفر به فالگیران و رمالان مراجعه می‌کنند. گرچه این روزها واقعیت نشان می‌دهد که چیزی بیشتر از ده درصد از ایرانیان به فالگیران مراجعه می‌کنند.
رييس پليس آگاهي استان تهران و البرز سال ۹۰ در مورد مبلغی که رمالان از مردم می‌گیرند گفته بود : بر حسب ميزان شهرت و مقبوليت، رمالان مبالغي بين ۲۰ هزار تا ۳۰۰ هزار تومان دريافت و در برخي موارد مبالغ قابل توجهي تا سقف پنج ميليون تومان نيز دریافت می‌کنند. (روزنامه شرق شماره ۱۲۷۳ ) با احتساب همان مراجعه ده درصد ایرانیان در سال به جادوگران، و با فرض اینکه به طور میانگین هر فرد (با در نظر گرفتن دفعات دیگر مراجعه به همان رمال یا رمال دیگر) پنجاه هزار تومان تقدیم این فالگیران و رمالان بکند، ایرانیان سالانه ۳۸۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان از درآمد خود را به جیب رمالان و فالگیران سرازیر می‌کنند. این فقط ضرر مادی این مراجعه نحس است.
بسیاری از فالگیران و رمالان مرد، با رضایت و یا زور اقدام به تعرض به زنان می‌کنند. سال گذشته زن ۲۹ ساله‌ای نزد مأموران پلیس استان خراسان رضوی مراجعه و داستان تجاوز به خود را این‌گونه تشریح کرد: «... چند روز بعد وقتي طبق قرار قبلي به ملاقات مرد رمال رفتم او گفت مرا طلسم كرده‌اند و او بايد از طلسم شکن استفاده كند اما بايد دعا را روي تنم بنويسد. من با اين كار مخالفت كردم و گفتم حاضر نيستم او به من دست بزند. مرد رمال وقتي اين حرف را شنيد داد و فرياد راه انداخت و بعد در حالی که چاقويي در دست داشت من را تهديد كرد. هيچ‌كس به غیر از ما دو نفر در آن خانه نبود و صداي کمک خواهی‌ام به جايي نمي‌رسيد براي همين شروع به گريه و التماس كردم اما آن مرد بدون توجه به وضع روحي خرابي كه داشتم به من تعرض كرد.»
رمال‌ها به بهانه نوشتن دعاي حل مشكلات و دعاي گشايش بخت بر روي بدن زنان با زعفران و گلاب به آنان تعرض می‌کنند که در بیشتر مواقع به دلیل فرهنگ حاکم بر جامعه و اشتباه زنان، این تجاوز مخفی باقی می‌ماند و ان زن و یا دختر باید تا آخر عمر ماجرای تجاوزی به خود را در سینه نگه دارد که عواقب آن در صحنه های دیگر زندگی بروز می‌کند.
نیروی انتظامی نیز زیاد کاری به این افراد ندارد و مزاحم کسب و کارشان نمی‌شود. از نگاه قانون، هرگونه اقدام به رمالی و جن‌گیری و فالگیری جرم محسوب می‌شود و مطابق بند ۱۸ ماده ۳ آیین‌نامه قانون مصوب سال ۱۳۲۴ کسانی که از طریق رمالی و پیشگویی در مغازه و منزل اقدام به فریب مردم نمایند و این کار را به عنوان کسب و پیشه خود قرار دهند، مرتکب جرم شده و قانون بــرای ایــن افـراد زندان و جزای نقدی پیش‌بینی کرده است. این افـراد بـا فـالـگـیـری و رمالی مرتکب کلاه‌برداری نیز شوند، علاوه بر مـجـازات ذکر شده به عنوان کلاه‌بردار نیز تحت تعقیب قضایی قرار می‌گیرند.
نیروی انتظامی اما غافل از کلاه‌برداری این افراد است و برخوردی با ان‌ها انجام نمی‌دهد، با ۱۱۰ نیز تماس بگیری و اقدامات این افراد را تشریح کنی و آدرس بدهی، فقط چشمی پشت گوشی می‌گویند و تلفن را می‌گذارد. از اقدامات بعد از چشم خبری نیست، آن چشم نیز برای این است که تلفن ۱۱۰ توسط واحد حفاظت ضبط می‌گردد وگرنه چشم، پیگیری می‌کنیم نیز در کار نبود.
سید محمد تقی محصل همدانی، حقوقدان، در زمینه مجرمانه خواندن فعالیت‌های فالگیران، رمالان و کف‌بینان معتقد است: از آنجا که این اعمال فعالیت‌های مجرمانه‌ای هستند خود به اعمال مجرمانه دیگری از قبیل رابطه نامشروع، طلاق، قتل، ضرب و جرح و... دامن می‌زنند، اما برای تعیین معیار جرم این افراد باید دید که پیامد و نتیجه نهایی چنین عملی با کدام یک از مصادیق جرم در قانون مطابقت دارد تا این تبعات به فراخور نوع جرم ارتکابی مستوجب کیفر و مجازات افراد خاطی شود.
وی می‌گوید : از آنجا که این افراد به فالگیری خیابانی می‌پردازند، به امور واهی پرداخته و مردم را مـی‌تـرسانـنـد یا به امور غیرواقعی امیدوار می‌کنند، می‌توانند به عنوان کلاه‌بردار تحت تعقیب قرار گیرند و حتی اگر کارشان در سطح گسترده‌ای باشد، باعث اخلال در امنیت روحی و روانی خانواده‌ها خواهد شد. (خبر آنلاین، ۲۲ اردیبهشت ۹۰)
جامعه‌شناسان فقر فرهنگی و اقتصادی را در گسترش این پدیده موثر می‌دانند؛ دکتر محمد علیزاده، جمعیت شناس در ارتباط با، پدیده تقدیرگرایی و فال بینی می‌گوید: در رشد پدیده فالگیری فقر اقتصادی و فرهنگی به صورت توأمان دیده می‌شود. به محض این که ناکامی‌ها بیشتر می‌شود و فرد نمی‌تواند به زنـدگـی دلـخـواه خـود دسـت یـابد، می‌رود به سمت پدیده‌هایی که از عقلانیت به دورند، مانند فالگیری و رمالی و پیشگویی. از این رو شاهدیم که گروه‌های کم سواد، فقیر و قشرهای کم درآمد بیشتر در قبال این پدیده آسیب پذیرند (خبر آنلاین، ۲۲ اردیبهشت۹۰)
دکتر شیوا دولت‌آبادی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، در این باره می‌گوید: وقتی انسان با باور حل مسائل و مشکلاتش به سراغ مرجعی مثل یک فالگیر می‌رود و احساس تلقین پذیری شدید را با خود حمل می‌کند، میزان تأثیرپذیری‌اش بیشتر می‌شود و طوری رفتار می‌کند که به او القا شده است؛ در حالی که بخش بزرگی از این تأثیرپذیری را خود شخص و باور درونی او ساخته است. وقتی فالگیر به زن می‌گوید، همسرت دوستت دارد! به واسطه انگیزه و امیدی که در قلب او شکل می‌دهد بر رفتارهای او دست‌کم تا آینده‌ای نزدیک تأثیر می‌گذارد و نتیجه مسائل هم به شکل بهتری پیش خواهد رفت! اما سابقه طولانی طالع‌بینی، پای فال را به قانون هم کشانده است.
دکتر قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس، عوامل اجتماعی را در روی آوردن افراد به خرافات موثر می‌داند و می‌گوید: وقتی که افراد جامعه توانایی برآورده کردن نیازها و خواسته‌هایشان را از لحاظ فکری، اقتصادی و اجتماعی یا خواسته‌های قلبی خود از قبیل ازدواج، طلاق و ... را ندارند به خرافات و فال و فالگیری روی می‌آورند. او می‌افزاید: در مشرق زمین و در کشورهای فقیر که افراد نمی‌توانند به امیال و خواسته‌های خود در حالت واقعی برسند و از سوی دیگر مسئولان نیز توانایی برآورده کردن خواسته‌های مردم را ندارند، گرایش به خرافه، فال و فالگیری بیشتر می‌شود و هر قدر مردم از طبقات پایین‌تر اجتماع و فقیرتر باشند، بیشتر به رمل و نخود و اسطرلاب و ... روی می‌آورند. (روزنامه وطن امروز، سال اول شماره ۲۱)
مخاطبان محترم گروه اجتماعی مشرق می توانند اخبار، مقالات و تصاویر اجتماعی خود را به آدرس shoma@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود. در ضمن گروه اجتماعی مشرق در صدد است با پیگیری مشکلات ارسالی شما از طریق کارشناسان و مشاوران مجرب پاسخی برای ابهامات مخاطبان عزیز بیابد.
منبع: الف
زمانی در کنار خیابان می‌نشستند، یا اتاقکی در خانه‌شان داشتند، حال با پیشرفت تکنولوژی تلفنی و اینترنتی اقدام به فالگیری می‌کنند، بعضی‌هایشان فرصت را از دست نمی‌دهند و حتی از اپلیکیشن های موبایلی برای کسب و کار خود استفاده می‌کنند.
گرایش ایرانیان به سمت خرافات و فالگیری و رمالی روز به روز بیشتر می‌شود، بی سواد و تحصیل کرده، برای فالگیری از همدیگر سبقت می‌گیرند.
دختر جوان گوشی را بر می‌دارد، آن طرف گوشی نیز زنی است، دختر می‌گوید: پسر جوانی به من علاقمند است و اکنون با هم ارتباط داریم آیا بگذارم به خواستگاری‌ام بیاید؟ زن جوان که با فال چای می‌خواهد آینده دختر را بگوید بعد از کمی مکث که نشان دهنده سر کشیدن چای است می‌گوید: پسر خوبی است، عاشق توست ولی فردا نمی‌تواند زندگی راحتی برایت فراهم کند، کمی صبر کن و نگذار پسر عاشق با خانواده‌ات صحبت کند و فعلاً رابطه دوستانه‌تان را ادامه دهید.
این‌گونه است که خانم فالگیر زندگی دو نفر را به سمت دیگری خارج از قاعده شرعی و عرفی آن هدایت می‌کند، پولش را قبل از تماس برایش انتقال داده بود. این یک داستان نبود، ماجرای واقعی بود که مشابه آن هر روز در گوشه و کنار این سرزمین اتفاق می‌افتد. تلخی ماجرا اینجاست که دختر قصه ما کارشناسی ارشد دارد، بیش از یک و نیم دهه در مدارس و دانشگاه‌ها و کانون خانواده تعلیم و تربیت شده، آخر سر زندگی و آینده خود را با خرافات به مسیر نامعلومی بکشاند.
رمال‌ها و فالگیرها از لحاظ روانشناسی زرنگ هستند، می‌دانند چه چیزی را کی بگویند و در برابر واکنش‌ها چطور عمل کنند که طرف سرخورده نشود و راه پیشگویی‌شان را نبندد. چرا که یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیتشان این است که از لابه لای حرف‌های انسان و از ری اکشن‌هایش، چیزهایی که می‌خواهند بگویند را در بیاورند.
سعی می‌کند از چیزهای کلی بگوید و همین کلی گویی باعث می‌شود کسی که برایش فال می‌گیرند و اعتقاد هم دارد، در ذهنش بگردد و تعمیمش بدهد به کسی یا چیزی. آینده ای که حدس می‌زند چیز خارق‌العاده ای نیست.
نگاهی به چرخه فالگیری که بیاندازیم متوجه می‌شویم که با وجود تلاش‌های بسیار برای حذف این پدیده باز هم شاهد گسترش آن در میان اقشاری از مردم جامعه هستیم؛ مردمانی که در ابتدا به دلیل باورهای غلط و کم آگاهی به سمت فال رفته بودند اما حالا با قشر تحصیل کرده‌ای روبرو هستیم که به دلیل ناآگاهی و کمی هم با رضایت قلبی به این سمت گرایش پیدا می‌کنند و نه تنها بی‌سواد نیستند بلکه از سواد لازم برای استفاده از اینترنت برخوردار هستند و نمی‌توان به آن‌ها بی‌سواد گفت.
وزارت بهداشت اعلام کرده است ۱۰ درصد جمعیت کشور طی یک سال نزد افراد غیرمتخصص و بی‌صلاحیت مانند دعانویس، رمال و... رفته‌اند. آمارها نشان می‌دهد در تحقیقی که توسط دانشکده مدیریت و علوم اجتماعی تهران شمال در مورد سطح گرایش دختران دانشجو به خرافات انجام شده، مشخص شده است ۶۸ درصد از دختران در فاصله سنی ۱۸ تا ۲۶ سال دست‌کم یک‌بار به فالگیر مراجعه کرده‌اند،۵۰ درصد نیز چند بار مراجعه کرده‌اند و ۸۳ درصد از دانشجویان حرف‌های فالگیران را تصدیق کرده و با اعتقاد به سراغ آن‌ها رفته‌اند.
در یکی از پژوهش‌های صورت گرفته با بررسی جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال مشاهده شده است ۱۰ درصد جمعیت کشور در طول یک سال گذشته به دعانویس، رمال، و... رجوع کرده‌اند. در این مطالعه ملی سه هزار روان‌شناس در سطح استان‌ها و شهرستان‌های کشور مشارکت داشته‌اند و هشت هزار نفر مورد بررسی قرار گرفته‌اند. این آمار به وضوح نشان می‌دهد بیش از هفت و نیم میلیون نفر ایرانی در آن سال به جادوگران کوپنی مراجعه کرده‌اند که سه چهارم آن‌ها یعنی بیش از پنج میلیون نفرشان، تحصیل‌کرده هستند. (آرمان، ۲۴ فرودین ۹۳)
آمارها نشان می‌دهد برخی فالگیرها مشتریان دائمی و حتی بین چهار تا شش میلیون تومان، درآمد ثابت ماهانه دارند. در حال حاضر طبق اعلام سایت مرکز آمار جمعیت کشور حدود ۷۷ میلیون و ۷۵۰ هزار و ۶۶۹ میلیون نفر است. طبق اعلام پژوهش صورت گرفته، هفت میلیون و ۷۵۰ هزار نفر به فالگیران و رمالان مراجعه می‌کنند. گرچه این روزها واقعیت نشان می‌دهد که چیزی بیشتر از ده درصد از ایرانیان به فالگیران مراجعه می‌کنند.
رييس پليس آگاهي استان تهران و البرز سال ۹۰ در مورد مبلغی که رمالان از مردم می‌گیرند گفته بود : بر حسب ميزان شهرت و مقبوليت، رمالان مبالغي بين ۲۰ هزار تا ۳۰۰ هزار تومان دريافت و در برخي موارد مبالغ قابل توجهي تا سقف پنج ميليون تومان نيز دریافت می‌کنند. (روزنامه شرق شماره ۱۲۷۳ ) با احتساب همان مراجعه ده درصد ایرانیان در سال به جادوگران، و با فرض اینکه به طور میانگین هر فرد (با در نظر گرفتن دفعات دیگر مراجعه به همان رمال یا رمال دیگر) پنجاه هزار تومان تقدیم این فالگیران و رمالان بکند، ایرانیان سالانه ۳۸۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان از درآمد خود را به جیب رمالان و فالگیران سرازیر می‌کنند. این فقط ضرر مادی این مراجعه نحس است.
بسیاری از فالگیران و رمالان مرد، با رضایت و یا زور اقدام به تعرض به زنان می‌کنند. سال گذشته زن ۲۹ ساله‌ای نزد مأموران پلیس استان خراسان رضوی مراجعه و داستان تجاوز به خود را این‌گونه تشریح کرد: «... چند روز بعد وقتي طبق قرار قبلي به ملاقات مرد رمال رفتم او گفت مرا طلسم كرده‌اند و او بايد از طلسم شکن استفاده كند اما بايد دعا را روي تنم بنويسد. من با اين كار مخالفت كردم و گفتم حاضر نيستم او به من دست بزند. مرد رمال وقتي اين حرف را شنيد داد و فرياد راه انداخت و بعد در حالی که چاقويي در دست داشت من را تهديد كرد. هيچ‌كس به غیر از ما دو نفر در آن خانه نبود و صداي کمک خواهی‌ام به جايي نمي‌رسيد براي همين شروع به گريه و التماس كردم اما آن مرد بدون توجه به وضع روحي خرابي كه داشتم به من تعرض كرد.»
رمال‌ها به بهانه نوشتن دعاي حل مشكلات و دعاي گشايش بخت بر روي بدن زنان با زعفران و گلاب به آنان تعرض می‌کنند که در بیشتر مواقع به دلیل فرهنگ حاکم بر جامعه و اشتباه زنان، این تجاوز مخفی باقی می‌ماند و ان زن و یا دختر باید تا آخر عمر ماجرای تجاوزی به خود را در سینه نگه دارد که عواقب آن در صحنه های دیگر زندگی بروز می‌کند.
نیروی انتظامی نیز زیاد کاری به این افراد ندارد و مزاحم کسب و کارشان نمی‌شود. از نگاه قانون، هرگونه اقدام به رمالی و جن‌گیری و فالگیری جرم محسوب می‌شود و مطابق بند ۱۸ ماده ۳ آیین‌نامه قانون مصوب سال ۱۳۲۴ کسانی که از طریق رمالی و پیشگویی در مغازه و منزل اقدام به فریب مردم نمایند و این کار را به عنوان کسب و پیشه خود قرار دهند، مرتکب جرم شده و قانون بــرای ایــن افـراد زندان و جزای نقدی پیش‌بینی کرده است. این افـراد بـا فـالـگـیـری و رمالی مرتکب کلاه‌برداری نیز شوند، علاوه بر مـجـازات ذکر شده به عنوان کلاه‌بردار نیز تحت تعقیب قضایی قرار می‌گیرند.
نیروی انتظامی اما غافل از کلاه‌برداری این افراد است و برخوردی با ان‌ها انجام نمی‌دهد، با ۱۱۰ نیز تماس بگیری و اقدامات این افراد را تشریح کنی و آدرس بدهی، فقط چشمی پشت گوشی می‌گویند و تلفن را می‌گذارد. از اقدامات بعد از چشم خبری نیست، آن چشم نیز برای این است که تلفن ۱۱۰ توسط واحد حفاظت ضبط می‌گردد وگرنه چشم، پیگیری می‌کنیم نیز در کار نبود.
سید محمد تقی محصل همدانی، حقوقدان، در زمینه مجرمانه خواندن فعالیت‌های فالگیران، رمالان و کف‌بینان معتقد است: از آنجا که این اعمال فعالیت‌های مجرمانه‌ای هستند خود به اعمال مجرمانه دیگری از قبیل رابطه نامشروع، طلاق، قتل، ضرب و جرح و... دامن می‌زنند، اما برای تعیین معیار جرم این افراد باید دید که پیامد و نتیجه نهایی چنین عملی با کدام یک از مصادیق جرم در قانون مطابقت دارد تا این تبعات به فراخور نوع جرم ارتکابی مستوجب کیفر و مجازات افراد خاطی شود.
وی می‌گوید : از آنجا که این افراد به فالگیری خیابانی می‌پردازند، به امور واهی پرداخته و مردم را مـی‌تـرسانـنـد یا به امور غیرواقعی امیدوار می‌کنند، می‌توانند به عنوان کلاه‌بردار تحت تعقیب قرار گیرند و حتی اگر کارشان در سطح گسترده‌ای باشد، باعث اخلال در امنیت روحی و روانی خانواده‌ها خواهد شد. (خبر آنلاین، ۲۲ اردیبهشت ۹۰)
جامعه‌شناسان فقر فرهنگی و اقتصادی را در گسترش این پدیده موثر می‌دانند؛ دکتر محمد علیزاده، جمعیت شناس در ارتباط با، پدیده تقدیرگرایی و فال بینی می‌گوید: در رشد پدیده فالگیری فقر اقتصادی و فرهنگی به صورت توأمان دیده می‌شود. به محض این که ناکامی‌ها بیشتر می‌شود و فرد نمی‌تواند به زنـدگـی دلـخـواه خـود دسـت یـابد، می‌رود به سمت پدیده‌هایی که از عقلانیت به دورند، مانند فالگیری و رمالی و پیشگویی. از این رو شاهدیم که گروه‌های کم سواد، فقیر و قشرهای کم درآمد بیشتر در قبال این پدیده آسیب پذیرند (خبر آنلاین، ۲۲ اردیبهشت۹۰)
دکتر شیوا دولت‌آبادی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، در این باره می‌گوید: وقتی انسان با باور حل مسائل و مشکلاتش به سراغ مرجعی مثل یک فالگیر می‌رود و احساس تلقین پذیری شدید را با خود حمل می‌کند، میزان تأثیرپذیری‌اش بیشتر می‌شود و طوری رفتار می‌کند که به او القا شده است؛ در حالی که بخش بزرگی از این تأثیرپذیری را خود شخص و باور درونی او ساخته است. وقتی فالگیر به زن می‌گوید، همسرت دوستت دارد! به واسطه انگیزه و امیدی که در قلب او شکل می‌دهد بر رفتارهای او دست‌کم تا آینده‌ای نزدیک تأثیر می‌گذارد و نتیجه مسائل هم به شکل بهتری پیش خواهد رفت! اما سابقه طولانی طالع‌بینی، پای فال را به قانون هم کشانده است.
دکتر قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس، عوامل اجتماعی را در روی آوردن افراد به خرافات موثر می‌داند و می‌گوید: وقتی که افراد جامعه توانایی برآورده کردن نیازها و خواسته‌هایشان را از لحاظ فکری، اقتصادی و اجتماعی یا خواسته‌های قلبی خود از قبیل ازدواج، طلاق و ... را ندارند به خرافات و فال و فالگیری روی می‌آورند. او می‌افزاید: در مشرق زمین و در کشورهای فقیر که افراد نمی‌توانند به امیال و خواسته‌های خود در حالت واقعی برسند و از سوی دیگر مسئولان نیز توانایی برآورده کردن خواسته‌های مردم را ندارند، گرایش به خرافه، فال و فالگیری بیشتر می‌شود و هر قدر مردم از طبقات پایین‌تر اجتماع و فقیرتر باشند، بیشتر به رمل و نخود و اسطرلاب و ... روی می‌آورند. (روزنامه وطن امروز، سال اول شماره ۲۱)
مخاطبان محترم گروه اجتماعی مشرق می توانند اخبار، مقالات و تصاویر اجتماعی خود را به آدرس shoma@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود. در ضمن گروه اجتماعی مشرق در صدد است با پیگیری مشکلات ارسالی شما از طریق کارشناسان و مشاوران مجرب پاسخی برای ابهامات مخاطبان عزیز بیابد.
منبع: الف
